Pierwsza pomoc


W Polsce co roku w wypadkach drogowych ginie 7 tysięcy osób. Umiejętność ratowania życia, czyli pierwsza pomoc może ci się przydać w każdej sytuacji. Tu znajdziesz listę organizacji, które w naszym województwie szkolą z podstaw pierwszej pomocy.

Sprawdź, kiedy i kto organizuje kursy w twoim mieście:

PAMIĘTAJ! Udzielając pierwszej pomocy najważniejszy jest czas oraz zdecydowane działanie.

Oto krótki poradnik, który podpowie Tobie jak prawidłowo wezwać pogotowie ratunkowe oraz co powinno zawierać zgłoszenie.

KROK 1.
OKREŚL GDZIE SIĘ ZNAJDUJESZ.
Najważniejsza informacja to określenie dokładne miejsca zdarzenia. Podajemy jak najdokładniej adres, charakterystyczny opis miejsca. To skróci czas oczekiwania na przyjazd zespołu pogotowia.
KROK 2.
OPISZ CO SIĘ STAŁO.
W tym miejscu należy podać charakter zdarzenia np.: wypadek samochodowy, upadek z roweru, osoba nieprzytomna, nieoddychająca itp.
KROK 3.
OKREŚL ILOŚĆ POSZKODOWANYCH.
Dzięki tej informacji, dyspozytor pogotowia będzie mógł określić ile zespołów pogotowia wysłać na miejsce zdarzenia.
KROK 4.
OPISZ STAN POSZKODOWANEGO.
Powinieneś określić, czy poszkodowani są przytomni, czy oddychają, czy mają widoczne rany. Dyspozytor pogotowia dzięki takiej informacji będzie mógł dopasować rodzaj zespołu ratunkowego wysyłanego na miejsce zdarzenia.
KROK 5.
NIE ZAPOMNIJ PRZEDSTAWIĆ SIĘ I PODAĆ NR TELEFONU.
Może zdarzyć się sytuacja, w której karetka będzie miała problem z dojazdem i będzie potrzebowała dodatkowych informacji.

UWAGA! POCZEKAJ NA ZAKOŃCZENIE ROZMOWY PRZEZ DYSPOZYTORA, MOŻE ON ZADAĆ DODATKOWE PYTANIA.

Podstawowe numery alarmowe:

Pamiętajmy, że to od naszych (świadków zdarzenia) reakcji na miejscu zdarzenia zależy najwięcej. Nie bądźmy bierni wobec ludzkiej tragedii.

Udzielanie pierwszej pomocy

Urazy kończyn

Objawy: ból, ograniczenie ruchomości kończyn, obrzęk, zasinienie, zniekształcenie w okolicy złamania, w złamaniach otwartych widoczna kość, krwawienie. Najczęściej dotyczy to kończyn i obojczyka.

Jeśli uraz dotyczy kończyn dolnych lub obojczyka, poszkodowanego należy położyć albo posadzić. Gdy nie ma ran i krwawienia, pozostaje "tylko" unieruchomienie kończyny. Zawsze dotyczy to dwóch sąsiadujących z urazem stawów. W warunkach polowych użyj tego co masz wokół siebie: deseczki, odpowiednio długiego kija, pompki rowerowej. Postaraj się owinąć czymś te prowizoryczne szyny, żeby nie powodowały otarć skóry. Kończynę unieruchomić w takiej pozycji, jaką przyjmuje sam poszkodowany. W urazach kończyny dolnej jako szyny można użyć zdrowej nogi. W urazach obojczyka unieruchomienie polega na przybandażowaniu kończyny górnej zgiętej w stawie łokciowym do przedniej ściany klatki piersiowej.

W przypadku złamań otwartych przed unieruchomieniem na ranę położyć jałowy opatrunek i delikatnie obandażować kończynę. Nie próbuj nastawiać złamania.

Krwotoki

Krwotok miąższowy, który występuje najczęściej u rowerzysty spowodowany jest zwykle przez rozległe otarcia naskórka. Ranę należy zdezynfekować wodą utlenioną i założyć opatrunek jałowy (gazę) i bandaż. Na mniejsze otarcia zakładamy plaster z opatrunkiem.

W przypadku krwotoku żylnego, należy położyć poszkodowanego (to już powoduje zmniejszenie utraty krwi). Krwawiącą kończynę unieść nad poziom serca, ucisnąć mocno kończynę dłonią pomiędzy raną a sercem - zmniejszy to napływ krwi do rany. Przemyć ranę i nałożyć grubą warstwę gazy jałowej lub gazików. Nie kłaść waty lub ligniny bezpośrednio na ranę. Mocno zabandażować opaską elastyczną.

Uraz kręgosłupa

W przypadku takiego urazu najlepiej nie ruszać się z miejsca. Jeżeli jesteśmy sami prosimy kogoś przechodzącego o pomoc. Tak samo nie powinniśmy podnosić rannej osoby, gdyż możemy spowodować dodatkowe uszkodzenia rdzenia kręgowego. Transport należy pozostawić ratownikom wyposażonym w specjalny sprzęt do nas natomiast należy sprowadzenie pomocy i opieka nad rannym do czasu jej przybycia: okrycie rannego, zabezpieczenie przed deszczem, utratą ciepła etc.

Uraz głowy

Najczęstszy uraz rowerzysty, zwłaszcza gdy jeździmy bez kasku. W przypadku tego urazu musimy zawsze zwrócić się o pomoc lekarza, gdyż z pozoru niegroźnie wyglądający uraz może być bardzo poważny. Każdy uraz głowy to sprawa poważna, objawy tj. bóle, zawroty głowy, nudności, wymioty mogą pojawić się dopiero po kilku godzinach i dla tego koniecznie skontaktuj się z lekarzem. Wstrząs mózgu może doprowadzić do śmierci.

Przy krwawieniu z nosa mocno ściśnij skrzydełka nosa przez 5-10 min. Przez następnych kilka godzin nie czyść nosa. Skrzepy tamują krwawienie. Zastosuj zimny okład na czoło i nasadę nosa.

Udar słoneczny (przegrzanie)

W trakcie jazdy przy wysokich temperaturach powietrza wysiłek fizyczny sprzyja przegrzaniu organizmu. Może to doprowadzić do bóli głowy, odwodnienia, zasłabnięcia, utraty przytomności. Poszkodowanego należy ułożyć w zacienionym miejscu, podać dużą ilość zimnych płynów do picia oraz zrobić chłodny okład na szyję i czoło. W razie omdlenia poszkodowanego należy ułożyć na wznak, nogi powinny znajdować się wyżej od tułowia. Wskazany jest kontakt z lekarzem.

Pogryzienie przez psa (lub inne dzikie zwierzę)

Jadąc na rowerze może nas pogryźć pies. W takim wypadku najpierw pozwalamy ranie przez pewien czas na krwawienie. Następnie miejsce ukąszenia należy przemyć ciepłą wodą z mydłem, można też użyć wody utlenionej, riwanolu lub roztworu nadmanganianu potasu. Gdy oczyścimy ranę - zakładamy opatrunek jałowy i udajemy się do lekarza. Musi on zdecydować, czy konieczne jest zastosowanie surowicy przeciw wściekliźnie. Jeżeli zaatakował nas pies domowy, należy też zgłosić ten fakt na policję, która powinna jego właściciela pociągnąć do odpowiedzialności, zaś psa skieruje na obserwację przez służby weterynaryjne.

Użądlenie

Może się nam bardzo często zdarzyć, podczas jazdy owad może wpaść do gardła, pod odzież, kask lub we włosy. Najbardziej niebezpieczne dla życia jest użądlenie okolicy krtani. Gdy obrzęk się powiększa, może doprowadzić do uduszenia się. W takiej sytuacji jak najszybciej doprowadzamy poszkodowanego do lekarza.. Bardzo groźne skutki może mieć użądlenie osoby uczulonej, gdyż może dojść wtedy do niewydolności krążenia i zapaści. W takiej sytuacji niezbędna jest reanimacja, sztuczne oddychanie, pomoc lekarza. W przypadku zwykłego ukąszenia najlepszym sposobem jest okład z roztworu sody oczyszczanej lub amoniaku, należy wypić również wapno.

Utrata przytomności

Jej przyczyną może być poważny uraz, nadmierny wysiłek, niedomoga serca, zatrucie, przegrzanie albo wychłodzenie organizmu. Poszkodowany leży bezwładnie, nie reaguje na ból, czasami wykonuje nieskoordynowane, niewielkie ruchy. Ratujący powinien przede wszystkim sprawdzić oddech i tętno (na tętnicy szyjnej). Jeżeli ranny nie oddycha i brak mu tętna, przystępujemy do reanimacji . Aby umożliwić choremu oddychanie i zabezpieczyć go przed udławieniem językiem lub wymiotami, układamy go na boku, w tzw. pozycji bocznej ustalonej. Dłoń ręki wierzchniej podkładamy pod policzek rannego, drugą zaś rękę odchylamy do tyłu. Kolano nogi leżącej na podłożu uginamy i wysuwamy nieco do przodu. Następnie opatrujemy ewentualne obrażenia, tamujemy krwotoki, usztywniamy złamane kończyny. Poszkodowanego należy też zabezpieczyć przed wychłodzeniem, otulając kurtką, śpiworem, itp. Natomiast w wypadku przegrzania i podczas upału, należy zadbać o chłodne okłady na czoło i szyję oraz przeniesienie w cień. Gdy wykonamy już wszystkie powyższe czynności, możemy teraz przystąpić do szukania pomocy i transportu dla rannego.

Omdlenie (zasłabnięcie)

To nic innego jak krótkotrwała utrata przytomności na skutek niedokrwienia mózgu. Może wystąpić wskutek przegrzania, bólu, szoku. Może to też być jeden z pierwszych objawów rozwijającej się choroby serca. Poszkodowanego układamy na plecach, nogi powinny znajdować się wyżej niż tułów. Rozluźniamy ubranie, spryskujemy twarz wodą, jeśli zanikł oddech - przystępujemy do sztucznego oddychania. Po odzyskaniu przytomności podajemy mocną, słodką herbatę i środki wzmacniające. Poszkodowany nie powinien już kontynuować jazdy na rowerze, po takim zdarzeniu konieczny jest kontakt z lekarzem.

Reanimacja

Gdy ranny nie oddycha i ustało jego krążenie krwi, natychmiast przystępujemy do sztucznego oddychania i masażu serca. Poszkodowanego układamy na wznak, głowę odchylamy mocno do tyłu, zaciskamy nozdrza i wdmuchujemy mu powietrze przez usta (tzw. oddychanie usta-usta). Masaż serca wykonujemy, układając złożone dłonie na krzyż na wysokości dolnej 1/3 mostka. Uciskamy go rękami wyprostowanymi w łokciach, wykorzystując masę naszego ciała. Jeżeli ratujących jest dwóch, dzielą się oni zadaniami - jeden wykonuje masaż, drugi - sztuczne oddychanie. Na pięć uciśnięć mostka przypada wówczas jeden wdech. Gdy ratownik jest tylko jeden, wykonuje wówczas dwa wdechy na dziesięć ucisków mostka. Tempo oddechów powinno wynosić 10 - 12 razy na minutę, ucisków: 60 - 70 razy na minutę. Powrót do samoistnego oddychania może nastąpić nawet po dwóch - trzech godzinach akcji, stąd decyzję o zaprzestaniu reanimacji może podjąć tylko lekarz.