Kruszewo, Kopna Góra, Suraż, a może Knyszyn - sam zdecyduj, gdzie warto pojechać rowerem. Z myślą o tych, którzy lubią odkrywać nowe, ciekawe miejsca przedstawiamy pierwsze cztery propozycje na eskapady rowerowe. Jednocześnie zachęcamy do zgłaszania własnych tras.
Na początek ruszamy z Białegostoku...
do KRUSZEWA (szlak Światowida)
Początek: Starosielce, skrzyżowanie ulic Elewatorskiej i Popiełuszki
Przez: Choroszcz, Szyszkowizna, kolonia Rogowo-Majątek, Kruszewo
Koniec: most w Kruszewie
Długość trasy: ok. 20 km
Warto zobaczyć:
- Wzgórze "Szubienica" koło Choroszczy → miejsce stracenia 11 powstańców z 1863 r. przez carskich żołnierzy; znajduje się tu pomnik upamiętniający tamte wydarzenie.
- Babia Góra nieopodal wsi Kościuki → pomnik pogańskiego boga Światowida z 1998 r.; kopia posągu słowiańskiego bóstwa znalezionego w Zbruczu na Ukrainie. Babia Góra była - według historyków - miejscem dawnych kultów pogańskich.
- Kurhany w Rogowie → pochodzą z przełomu VII i VIII w.
- Zerwany most w Kruszewie → jeden z ciekawszych punktów widokowych na starorzecza Narwi. Brzegi rzeki spinał drewniany most z 1903 r., ale w 1915 r. został zniszczony, później odbudowany, jednak we wrześniu 1939 r. całkowicie go spalono; pozostały jedynie solidne, betonowe przyczułki.
do KOPNEJ GÓRY
Początek: Białystok, ul. Raginisa
Przez: Ogrodniczki, Krasne, Supraśl, Surażkowo, Łaźnie
Koniec: Arboretum w Kopnej Górze
Długość trasy: ok. 29 km
Warto zobaczyć:
- Dawna żwirownia w Ogrodniczkach → zbiorniki po byłych wyrobiskach żwiru zamienione zostały na jeziorka i pełnią funkcję rekreacyjno-wypoczynkową. Od 2012 r. czynny jest też "Snowpark Ogrodniczki", który działa w sezonie zimowym. Teren stanowi bardzo atrakcyjne miejsce do treningów rowerem górskim.
- Krasne → osada leśna z pozostałością starego młyna oraz stawami.
- Supraśl → znajduje się tu wiele ciekawych zabytków, m.in. Klasztor Męski Zwiastowania NMP z rekonstruowaną cerkwią obronną w stylu gotycko-bizantyjskim, Muzeum Ikon, Pałac Buchholtzów ( obecnie Liceum Plastyczne), Dom Ogrodnika ( zwany Starą Pocztą ) z XVIII w., Kościół katolicki p.w. Świętej Trójcy, Kościół p.w. Najświętszej Marii Panny Królowej Polski, ratusz miejski z 1906 r., dom Kleina - zbudowany w końcu XIX wieku jako dom administratora fabryki włókienniczej Buchholtzów, Biały Dworek, zwany również Dworkiem Opata Jaworowskiego, bądź Zachertów, Domy Tkaczy z XIX w. Działa tu również Teatr Wierszalin.
- Rezerwat leśno-torfowiskowy w Surażkowie.
- Łaźnie → zabytkowy most na rzece Sokoła.
- Arboretum w Kopnej Górze → zajmuje 26 ha, założone w roku 1988. Kolekcja liczy ok. 500 gatunków i odmian drzew i krzewów. Występuje tu większość charakterystycznych dla Puszczy Knyszyńskiej typów lasu. Udostępniane do zwiedzania od kwietnia do września.
do SURAŻA
Początek: Kleosin
Przez: Księżyno, Pomigacze, Turośń Kościelna
Koniec: Suraż
Długość trasy: ok. 22 km
Warto zobaczyć:
- Kościół św. Józefa Rzemieślnika w Księżynie → został zbudowany dzięki staraniom miejscowej ludności w latach 1980-82.
- Majątek Howieny w Pomigaczach → posiadłość agroturystyczna; malownicze miejsce, w którym można miło spędzić czas na łonie natury wśród zieleni, stawów i zwierząt.
- Zespół kościoła parafialnego pw. św. Trójcy z XVIII w. w Turośni Kościelnej → dzwonnica murowana z XIX w.; kilka obiektów wpisanych do rejestru zabytków, m.in.: murowane ogrodzenie cmentarza grzebalnego z XIX w., murowany dwór myśliwski z 2 poł XVIII w.
- Kościół p.w. Bożego Ciała z 1878 r. w Surażu → do najcenniejszych zabytków należy również układ przestrzenny miasta z dwoma rynkami: lackim i ruskim z XV-XVI w.; najstarszym zabytkiem jest grodzisko wczesnośredniowieczne. O dawnej wielokulturowości Suraża świadczą dzisiaj cmentarze: rzymsko-katolicki, prawosławny i żydowski; muzea, m.in.: Muzeum Archeologiczno - Etnograficzne, Muzeum Dziedzictwa Pokoleń i in.
do KNYSZYNA (żółty szlak rowerowy)
Początek: Fasty
Przez: Dobrzyniewo Kościelne, Pogorzałki, Krypno
Koniec: Knyszyn
Długość trasy: ok. 29 km
Warto zobaczyć:
- Zabytkowy kościół parafialny p.w. Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w Dobrzyniewie Kościelnym z 1905 r. → znajdują się w nim obrazy i rzeźby z XVII i XVIII w., zabytkowa kostnica z 1910 r., nieczynny cmentarz rzymskokatolicki z 1519 r.
- Mała zabytkowa kapliczka z 1861 r. w Pogorzałkach → znajduje się przy kościele pw. Miłosierdzia Bożego.
- Sanktuarium Maryjne w Krypnie (1881-1885) → w ołtarzu głównym kościoła umieszczony jest słynący łaskami obraz Matki Bożej Pocieszenia.
- Dwór Królewski w Knyszynie z ok. 1510 r. → w 1528 r. Knyszyn wszedł w posiadanie Zygmunta II Augusta, a w 1568 r. monarcha nadał Knyszynowi prawa miejskie. Znajdują się tu: Galeria Haftu i Koronki, kościół parafialny pw. św. Jana Apostoła i Ewangelisty, cmentarze: ewangelicki, prawosławny, żydowski oraz św. Marka z mogiłami powstańców styczniowych, zabytkowa manufaktura z branży włókienniczej z XIX w. i in.
- Będąc w Knyszynie nie sposób pominąć i nie zobaczyć Puszczy Knyszyńskiej. Ten Park Krajobrazowy to największy obszar chroniony województwa podlaskiego i jeden z największych w Polsce. Istnieje tutaj ponad 20 rezerwatów przyrody, a jeden z nich (Wielki Las), zajmujący prawie 130 hektarów powierzchni, w całości położony jest na terenie gminy Knyszyn.
Ale to jest już historia na następny artykuł.